بازداشت تعداد زیادی از خبرنگاران و عکاسان خبری دراعتراضات اخیر

​به گزارش خبرگزاری فعال حقوق بشری و آزاد آریا نشنال رقابت‌های جام‌جهانی قطر از ۲۰ نوامبر ۲۰۲۲ (۲۹ آبان ۱۴۰۱) با دیدار تیم‌های ملی قطر و اکوادور آغاز خواهد شد.

در حالی که توجه جامعه جهانی مانند تمامی دوره های گذشته به یکی از مهم‌ترین رویدادهای ورزشی جهان خواهد بود، به نظر می‌رسد این دوره از مسابقات تفاوت‌هایی محسوس با دوره‌های گذشته برای جامعه ایران خواهد داشت.

فوتبال نیز مانند تمامی بخش‌های دیگر جامعه، اقتصاد، سیاست، فرهنگ و ورزش ایران متاثر از هفته‌ها اعتراض در سطوح مختلف قرار گرفته است.

جام جهانی ۲۰۲۲ قطر برای فوتبال ایران چه‌گونه آغاز معنی و آغاز می‌شود؟

*******

تصور می‌کنید چند خبرنگار، عکاس و فیلم‌بردار از سراسر جهان قرار است رقابت‌های جام‌جهانی ۲۰۲۲ قطر را پوشش خبری بدهند؟ قطر رسما تایید کرده است که بیش از ۱۲ هزار و ۳۰۰ خبرنگار از سراسر جهان برای پوشش این مسابقات وارد دوحه خواهند شد.

خبرگزاری دولتی «ایسنا» شانزدهم آبان اعلام کرد که وزارت فرهنگ و ارشاد جمهوری اسلامی اسامی ۷۰ خبرنگار ورزشی، شامل ۴۵ خبرنگار و ۲۵ عکاس خبری که قرار است به رقابت‌های جام جهانی ۲۰۲۲ قطر سفر کنند را تایید کرده است.

وزیر ارشاد گفته بود جمهوری اسلامی به این مسابقات به چشم یک رویداد ورزشی-فرهنگی نگاه می‌کند و اصحاب رسانه می‌توانند در انسجام عمومی جامعه از طریق ورزش نقش داشته باشند.

اما در فاصله ۱۱ روز مانده به آغاز این مسابقات، دست‌کم چهار خبرنگار و عکاس ورزشی ایران در زندان‌های جمهوری اسلامی هستند.

«نیلوفر حامدی»، خبرنگار روزنامه «شرق» روز ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی بازداشت شد. او از خبرنگاران شناخته شده ورزشی و اجتماعی ایران است که طی سال‌های اخیر در پوشش تمامی بخش‌های ورزشی ایران، بدون در نظر گرفتن مرزبندی‌های رشته‌های ورزشی یا جنسیت ورزشکاران فعالیت داشت. حامدی از رقابت‌های فوتبال ملی و باشگاهی لیگ‌ و تیم‌های ملی فوتبال، بسکتبال و والیبال مردان تا بسیاری از رشته‌های ورزشی زنان را در ایران پوشش داده است.

گزارش‌های نیلوفر حامدی طی بیش از یک دهه گذشته، در بسیاری از روزنامه‌ها و وب‌سایت‌های خبری ایران منتشر شده‌اند. او طی بیش از یک ماه و دو هفته گذشته، بدون ملاقات در زندان «اوین» بوده است.

«آریا جعفری»، عکاس خبری خبرگزاری ایسنا نیز پنچ‌شنبه هفتم مهر ۱۴۰۱ در منزل خود در اصفهان توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد.

اطلاع دقیقی از اتهامات وارد شده به جعفری وجود ندارد. او طی سال‌های اخیر، تصاویر ورزشی مربوط به رقابت‌های مردان و زنان در شهر اصفهان را برای خبرگزاری ایسنا پوشش می‌داد و به عنوان ملی‌پوش سابق قایق‌رانی ایران نیز شناخته می‌شود.

اردیبهشت ۱۳۹۷، آریا جعفری موفق به کسب جایزه «دوربین طلایی» شد. او اولین عکاسی بود که این جایزه را با مجموعه عکسی از «فوتبال زنان» در ایران به دست می‌آورد.

طی روزهای اخیر، گزارش‌هایی در مورد وضعیت سلامت آریا جعفری و نیاز او به درمان منتشر شده است.

«سعیده فتحی»، خبرنگار ورزشی با دو دهه سابقه فعالیت رسانه‌ای، عصر روز یک‌شنبه ۲۴ مهر در منزلش توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد. فتحی طی بیش از یک دهه، عضو «انجمن بین‌المللی روزنامه‌نگاران و عکاسان ورزشی»(AIPS) بوده است و گزارش‌هایش بارها مورد تقدیر  این انجمن قرار گرفته‌اند.

سعیده فتحی طی سال‌های فعالیت روزنامه‌نگاری خود، به صورت تخصصی رقابت‌های بسکتبال مردان و زنان، والیبال مردان و زنان و مسابقات ورزشی زنان را پوشش می‌داد.

طی هفته‌های گذشته، او نیز مانند نیلوفر حامد و آریا جعفری، ممنوع‌الملاقات بوده است.

«احسان پیربرناش»، از روزنامه‌نگاران و خبرنگاران با سابقه ورزشی و سردبیر سایت «بانک ورزش» روز ششم آبان به دست نیروهای امنیتی بازداشت شد. خبر بازداشت او را عصر همان روز، «بهناز میرمطهریان»، همسرش منتشر کرد.

احسان پیربرناش هم‌چنین از اعضای شورای سردبیری «ورزش مدیا»، از رسانه‌های مستقل در داخل ایران است. او قرار بود برای پوشش رقابت‌های جام‌جهانی قطر، به این کشور سفر کند اما حالا به دلیل بازداشت، قادر به پوشش خبری رقابت‌های جام جهانی نخواهد بود.

از محل بازداشت احسان پیربرناش نیز اطلاعات دقیقی در دست نیست.

«انجمن روزنامه‌نگاران و خبرنگاران ورزشی ایران» (ایسجا) طی هفته‌های گذشته با انتشار بیانیه‌ای، بدون نام بردن از خبرنگاران و عکاسان ورزشی بازداشت شده، اظهار امیدواری کرد که روند رسیدگی به پرونده این خبرنگاران سریع و عادلانه طی شود.

این انجمن درخواست صریحی برای آزادی خبرنگاران ورزشی در ایران نداشت.

در هفته‌های گذشته، بسیاری از خبرنگاران یا عکاسان ورزشی مورد تهدید قرار گرفته‌اند. احضار به حراست موسسات مطبوعاتی، تماس‌های تلفنی با شماره‌های ناشناس یا «بدون شماره» و هم‌چنین دریافت پیام‌های تهدیدآمیز برای برخوردهای امنیتی، خبرنگاران ورزشی را از واکنش‌ها حتی در فضای مجازی و صفحات شخصی‌ آن‌ها دور کرده است.

بیش از ۱۲ هزار و ۳۰۰ خبرنگار از سراسر دنیا قرار است رقابت‌های جام جهانی را پوشش دهند. هم‌زمان، تعدادی از خبرنگاران ورزشی در ایران در زندان‌ها منتظر احکام قضایی خود به دلیل فعالیت‌های رسانه‌ای هستند و هم‌چنان برخی از آن‌ها با تهدیدهایی مواجه می‌شوند.

آریا نشنال